Rekompensaty dla sektorów energochłonnych – pierwszy wyrok NSA dla podatników CIT

Po serii korzystnych dla podatników CIT wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych w sprawach dotyczących zwolnień z CIT dla rekompensat przyznawanych sektorom energochłonnym, Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok o sygnaturze II FSK 397/24, który przełamał dotychczasową linię orzeczniczą.

Dotychczasowe orzecznictwo

W wydanych dotychczas wyrokach wojewódzkie sądy administracyjne uznawały, że rekompensaty dla sektorów energochłonnych są zwolnione z CIT jako dotacje z budżetu państwa, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tak orzekał m.in. WSA w Kielcach, który w wyroku z 21 grudnia 2023 r. (sygn. akt I SA/Ke 488/23) wskazał, że odwołanie się do definicji z innych gałęzi prawa jest dopuszczalne, jeśli przepisy prawa podatkowego wprost odsyłają do tych definicji (wykładnia systemowa zewnętrzna). Wobec braku takiego odwołania w ustawie podatkowej WSA posłużył się językowym rozumieniem pojęcia „dotacji”, co doprowadziło do wniosku, że przyznane dofinansowanie mieści się w zakresie tego przepisu i może korzystać ze zwolnienia.

Odmienne podejście NSA

NSA zaprezentował odmienne podejście i uchylił wyrok WSA, uznając, że zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych dla dotacji powinno być odczytywane z uwzględnieniem definicji „dotacji” skonstruowanej na potrzeby ustawy o finansach publicznych.

To w praktyce oznacza brak możliwości zwolnienia rekompensaty z podatku dochodowego od osób prawnych, gdyż definicja z ustawy o finansach publicznych jest węższa od językowego rozumienia tego sformułowania. Sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania przez WSA.

Tym samym NSA przyznał rację Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej, który niekorzystną dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych interpretację przepisów podtrzymuje także w wydawanych niedawno interpretacjach indywidualnych, m.in. z 28 czerwca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.241.2024.1.AW) i z 27 maja 2024 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.149.2024.1.MM).

Inaczej w PIT

Zwolnienie rekompensaty otrzymanej przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych zostało zakwestionowane już przez sądy pierwszej instancji.

Wynika to z odmiennej treści przepisu dotyczącego zwolnienia dotacji w obu ustawach podatkowych. Definicja w ustawie o PIT zwalniając od podatku dotacje otrzymane z budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego wprost odsyła do definicji „dotacji” w rozumieniu przepisów o finansach publicznych. Takiego odesłania nie zawarto jednak w ustawie o CIT.

W nieprawomocnym wyroku z 27 marca 2024 r., sygn. akt. I Sa/Kr 158/24 WSA w Krakowie wskazywał właśnie na tę różnicę i orzekł, że osoba fizyczna otrzymująca (w tym za pośrednictwem spółki transparentnej podatkowo) rekompensatę dla sektorów energochłonnych nie skorzysta za zwolnienia.

Konsekwencje wyroku NSA

Orzeczenie NSA nie jest dobrym sygnałem dla przedsiębiorców otrzymujących rekompensaty, dla ich klientów, ale też dla organów przyznających dofinasowania. Opodatkowanie rekompensaty, istotnie zmniejsza ich skuteczność i być może aby osiągnąć ten sam skutek realnego wsparcia rekompensaty będą musiały być zwiększone.

Autorzy: Paweł Wyciślik i Natalia Kudlik.