COVID – 19: Prawo pracy i podatki pracownicze (PIT, ZUS, PPK)

Prawo pracy

1. Przedłużenie wypłaty zasiłku opiekuńczego w związku z zamknięciem placówek oświatowych

W uzupełnieniu do obowiązującego prawa planuje się dalsze finansowanie zasiłku z tytułu opieki nad dziećmi poniżej 8 roku życia w związku z przerwą w funkcjonowaniu placówek oświatowych. Zapowiedziano już, że szkoły i inne placówki oświatowe będą zamknięte do Wielkanocy. Rozszerzono również krąg osób uprawnionych do tego świadczenia np. o opiekunów osób niepełnosprawnych czy rodziców dzieci do lat 3 jeśli zatrudniają nianię a ta z powodu COVID-19 nie będzie mogła zajmować się dzieckiem. Zgodnie z założeniami o długości dodatkowego zasiłku opiekuńczego ma decydować Rada Ministrów w Rozporządzeniu.

Podstawa prawna: art. 4 ustawy o COVID-19

2. Dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym

Pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, ale nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wynagrodzenie takie będzie dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, do wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. FGŚP finansuje też składki na ubezpieczenie społeczne od kwoty dofinansowanego wynagrodzenia (maksymalna kwota dofinansowania to 1533,09 zł). Dofinansowanie będzie wypłacane przez okres 3 miesięcy.

Aby uzyskać powyższe dofinansowanie przedsiębiorstwo musi spełnić jedno z poniższych kryteriów:

Spadek obrotów o co najmniej 15% w ciągu dwóch miesięcy po 1 stycznia 2020 r. w porównaniu z tymi samymi 2 miesiącami w roku ubiegłym lub
Spadek obrotów o co najmniej 25% w miesiącu po 1 stycznia 2020 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca.

Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (16 103,71 zł.)

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego ustala się w porozumieniu ze związkami zawodowymi albo przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u tego pracodawcy (może to być również reprezentacja pracowników wybrana do innych celów).

W okresie pobierania dofinansowania oraz w ciągu 3 miesięcy po tym zakończeniu pobierania świadczenia nie będzie można zwolnić pracowników objętych dofinansowaniem.

Podstawa prawna: 15g ustawy o COVID-19

3.Dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy w przypadku spadku obrotów gospodarczych

Przedsiębiorca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 może ograniczyć wymiar czasu pracy pracowników o 20 %, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie za ten okres nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych będzie dotował wynagrodzenia w tym czasie do wysokości połowy wynagrodzenia po obniżeniu wymiaru czasu pracy, o którym mowa wyżej, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz składki na ZUS od kwoty dotacji (w tym momencie maksymalna kwota dotacji wyniesie 2452,27 zł).

Dofinansowanie będzie wypłacane przez okres 3 miesięcy.

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u tego pracodawcy (może to być również reprezentacja pracowników wybrana do innych celów).

Aby uzyskać powyższe dofinansowanie przedsiębiorstwo musi spełnić jedno z poniższych kryteriów:

Spadek obrotów o co najmniej 15% w ciągu dwóch miesięcy po 1 stycznia 2020 r. w porównaniu z tymi samymi 2 miesiącami w roku ubiegłym lub
Spadek obrotów o co najmniej 25% w miesiącu po 1 stycznia 2020 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca.

W okresie pobierania dofinansowania oraz w ciągu 3 miesięcy po tym zakończeniu pobierania świadczenia nie będzie można zwolnić pracowników objętych dofinansowaniem.

Podstawa prawna: 15g ustawy o COVID-19

4. Większa elastyczność w zakresie czasu pracy

W przypadku spadku obrotów gospodarczych (w rozumieniu pkt. 3 powyżej) pracodawca jest uprawniony do wprowadzenia dodatkowo następujących rozwiązań:

ograniczenie nieprzerwanego dziennego odpoczynku do 8 godzin dziennie i 32 godzin tygodniowo (zazwyczaj jest to 11 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo);
wprowadzenie zrównoważonego systemu czasu pracy (wydłużenie czasu pracy do 12 godzin, wydłużony czas pracy równoważony jest krótszym dziennym czasem pracy w określonych dniach lub o dni odpoczynku; okres rozliczeniowy do 12 miesięcy);
zawarcie z pracownikami umowy o stosowaniu mniej korzystnych warunków pracy niż wynikające z umów o pracę.

Takie rozwiązanie stosuje się w porozumieniu zawartym między pracodawcą a związkami zawodowymi/przedstawicielami pracowników na zasadach analogicznych jak w punkcie 2 i 3 powyżej.

Podstawa prawna: 15zf ustawy o COVID-19

5. Zawieszenie obowiązkowych badań okresowych

W czasie epidemii obowiązek przeprowadzania okresowych badań lekarskich zostaje zawieszony. Przedłuża się ważność istniejących zaświadczeń lekarskich. Pracodawca będzie zobowiązany do przeprowadzenia badań okresowych w ciągu 60 dni po odwołaniu stanu epidemii.

Badanie wstępne nadal będą obowiązkowe ale zaświadczenie będzie mógł wystawić inny lekarz niż lekarz medycyny pracy.

Podstawa prawna: art. 12a ustawy o COVID-19

6. Dofinansowania do miejsc pracy wypłacane przez starostę dla małych/średnich przedsiębiorstw

Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.

Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

Kwoty dofinansowania zależą od spadku obrotów i będą się kształtowały następująco:

spadek obrotów o co najmniej 30% – dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika;
spadek obrotów o co najmniej 50% – dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika;
spadek obrotów o co najmniej 80% – dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika.

Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na swoją siedzibę lub miejsce wykonywania pracy przez pracowników w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.

Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową, przez okres dofinansowania oraz, po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi. W przypadku niedotrzymania tego warunku kwota dofinansowania podlega zwrotowi.

Dofinansowanie przysługuje przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące.

Podstawa prawna: art. 15zzb ustawy o COVID-19

7. Świadczenie postojowe dla zleceniobiorców, samozatrudnionych i wykonujących umowy o dzieło

Jednorazowe świadczenie postojowe w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia dla osób zamieszkujących na terytorium Polski:

prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, pod warunkiem, że rozpoczęła prowadzenie tej działalności przed 1 lutego 2020 r.,
wykonujących j umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowę o dzieło,

– jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu.

Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna.

Świadczenie jest wypłacane jeśli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc i nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (16 103,71 zł.)

W przypadku umowy zlecenia świadczenie jest wypłacane jeśli:

umowa została zawarta przed 1 lutego 2020 r.,
wynagrodzenie z tej umowy wyniosło nie mniej niż 50% minimalnego wynagrodzenia (jeśli wynagrodzenie było niższe niż minimalne wynagrodzenie świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu zawartej umowy),
przychód z umowy uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (16 103,71 zł.)

Świadczenie jest wypłacane na wniosek.

Podstawa prawna: art. 15zq i następne ustawy o COVID-19

8. Przedłużenie ważności zezwoleń na pracę

Jeżeli ostatni dzień ważności zezwolenia na pracę, przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, okres ważności tego zezwolenia na pracę ulega przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Przepis zdania pierwszego stosuje się odpowiednio do decyzji o przedłużeniu zezwolenia na pracę lub przedłużeniu zezwolenia na pracę sezonową.

W przypadku przedłużenia okresu ważności zezwolenia na pracę wniosek, o przedłużenie, składa się nie wcześniej niż w terminie 90 dni przed upływem okresu ważności zezwolenia na pracę określonego w tym zezwoleniu i nie później niż w ostatnim dniu okresu ważności przedłużonego na podstawie specustawy

Jeżeli w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisanym do ewidencji oświadczeń wskazano okres pracy, którego koniec przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, cudzoziemiec może wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz podmiotu, który złożył oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych oświadczeniem do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, bez zezwolenia na pracę.

Podstawa prawna: art. 15zzq ustawy o COVID-19

Podatki pracownicze (PIT, ZUS, PPK)

1. Odroczenie płatności zaliczek na PIT

Przesunięciu do 1 czerwca 2020 r. ulegaj terminy płatności zaliczek na podatek dochodowy pobrane w marcu i kwietniu 2020 r.

Regulacja dotyczy płatników, wypłacających przychody z następujących źródeł:

stosunku pracy, stosunku służbowego i stosunków pokrewnych,
zasiłków z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy,
umów zlecenia i umów o dzieło, wykonywanych poza działalnością gospodarczą podatnika,
z praw autorskich i praw pokrewnych.

Warunkiem odroczenia terminu jest poniesienie przez płatnika „negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19”. Ustawa o COVID-19 nie definiuje co oznacza to pojęcie.

Podstawa prawna: art. 4 ustawy o COVID-19 Znowelizowane przepisy: art. 52o ustawy o PIT

2. Wyższe kwoty zwolnień podatkowych

Czasowemu podwyższeniu ulegają roczne limity zwolnień podatkowych dla niektórych świadczeń pracowniczych, w tym:

świadczenia pieniężne i rzeczowe z ZFŚS – w 2020 r. oraz w 2021 r. zwolnienie do kwoty 2 000 zł (dotychczasowy limit – 1 000 zł),
dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, dla dzieci i młodzieży do lat 18, finansowane ze źródeł innych niż ZFŚS – w 2020 r. oraz w 2021 r. zwolnienie do kwoty 3 000 zł ( dotychczasowy limit – 2 000 zł),
zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci, finansowane ze źródeł innych niż ZFŚS – w 2020 r. do kwoty 10 000 zł (dotychczasowy limit zwolnienia – 6 000 zł).

Podstawa prawna: art. 4 ustawy o COVID-19 Znowelizowane przepisy: art. 21 ust. 1 ustawy o PIT

3. Przesunięcie terminu złożenia zeznań PIT

Złożenie zeznania PIT za 2019 r. możliwe będzie do 31 maja 2020 r. (zamiast standardowo do końca kwietnia) pod warunkiem wpłaty w tym terminie podatku wynikającego ze złożonego zeznania. Przepisy nie precyzują natomiast czy od kwoty podatku wpłaconej pomiędzy 1 maja a 31 maja 2020 r. naliczane będą odsetki za zwłokę. Oczekiwane jest wydanie rozporządzenia Ministra Finansów w tym zakresie o zaniechaniu poboru odsetek za zwłokę.

Podstawa prawna: art. 15zzj ustawy o COVID-19

4. Odroczenie składek na ZUS – brak opłaty prolongacyjnej

W przypadku odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty, dotyczącego należności z tytułu składek należnych za okres od 1 stycznia 2020 r., na podstawie wniosku złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, nie nalicza się opłaty prolongacyjnej

Podstawa prawna: art. 15zb ustawy o COVID-19

5. Zwolnienie ze składek ZUS dla samozatrudnionych i mikroprzedsiębiorców zatrudniających do 9 ubezpieczonych

Zwolnienie z zapłaty składek ZUS należnych za okres od 1 marca 2020 r. do 31 maja 2020 r. dla następujących podmiotów:

osoba prowadząca pozarolniczą działalność w rozumieniu przepisów ZUS, która wykonywała ją przed 1 lutego 2020 r.; warunkiem jest, aby przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek o zwolnienie ze składek, nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (obecnie to kwota 15 671 zł.).
płatnicy składek, którzy na 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych i byli zgłoszeni jako płatnicy przed 1 lutego 2020 r.

Zwolnienie jest udzielane na wniosek. Wniosek należy złożyć do 30 czerwca 2020 r. Zwolnienie z wpłaty składek nie wyłącza obowiązku składania deklaracji – deklaracje powinny zostać złożone 30 czerwca 2020 r. Składki objęte zwolnieniem są finansowane z budżetu państwa.

Podstawa prawna: art. 31zo i następne ustawy o COVID-19

6. Przesunięcie o 6 miesięcy terminu wprowadzenia PPK

Zmiana terminów dotyczy wyłącznie podmiotów, które 30 czerwca 2019 r. zatrudniały co najmniej 50 osób.

Nowe obowiązujące terminy to:

27 października 2020 r. – maksymalny termin zawarcia umowy o zarządzanie PPK,
10 listopada 2020 r. – maksymalny termin zawarcia umowy o prowadzenie PPK.

Podstawa prawna: art. 54 ustawy o COVID-19 Znowelizowane przepisy: art. 134 ust. 2 ustawy o PPK

7. Raportowanie umów o dzieło od 1 stycznia 2021

Od kolejnego roku płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło będzie zobowiązana do informowania ZUS o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zostanie zawarta z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

_______

Jeżeli byliby Państwo zainteresowani rozwiązaniami zaproponowanymi w ramach tarczy antykryzysowej, prosimy o kontakt z Wiktorią Cieślikowską, wiktoria.cieslikowska@mddp.pl oraz Anną Misiak, anna.misiak@mddp.pl
_______

W MDDP powołaliśmy również KORONAWIRUSOWY ZESPÓŁ KRYZYSOWY złożony z ekspertów służących pomocą we wszystkich obszarach działalności, na które może mieć wpływ epidemia koronawirusa. Na bieżąco monitorujemy prace legislacyjne związane z koronawirusem i śledzimy zalecenia odpowiednich władz, które mogą mieć wpływ na sytuację biznesu.

Pytania i wątpliwości prosimy kierować na adres: covid19@mddp.pl albo bezpośrednio do osób odpowiedzialnych za poszczególne zagadnienia:

Podatki	Bartosz Głowacki	tel:+48 603 980 382, e-mail:bartosz.glowacki@mddp.pl
Prawo pracy	Wiktoria Cieślikowska	tel:+48 22 376 52 97, e-mail:wiktoria.cieslikowska@mddp.pl
Dane osobowe	Daniel Michalski	tel:+48 22 376 52 02, e-mail:daniel.michalski@mddp.pl
Zatory płatnicze, upadłości i restrukturyzacje	Bartłomiej Sadura	tel:+48 737 883 705, e-mail:bartlomiej.sadura@mddp.pl
Kontrakty handlowe	Aleksandra Grabarska	tel:+48 22 376 52 20, e-mail:aleksandra.grabarska@mddp.pl
Corporate Finance	Łukasz Zabłocki	tel:+48 22 320 48 52, e-mail:lukasz.zablocki@mddp.pl
E-sprawozdania, sprawozdania	Magdalena Michniewicz	tel:+48 502 413 975, e-mail:magdalena.michniewicz@mddp-outsourcing.pl
Prowadzenie ksiąg rachunkowych	Agnieszka Tyczyńska-Osińska	tel:+48 504 120 116, e-mail:agnieszka.tyczynska-osinska@mddp-outsourcing.pl
Płace	Barbara Kochańska-Mierzejewska	tel:+48 516 281 916, e-mail:barbara.kochanska-mierzejewska@mddp-outsourcing.pl