Weryfikacja prewspółczynnika - szansa na zwiększenie odliczenia VAT

W ramach rocznej korekty VAT za 2017 r. istnieje możliwość wyliczenia prewspółczynnika według wzoru z rozporządzenia na podstawie danych z 2016 r. (wstępnie były dane z 2015 r.), bądź zastosowania zupełnie innej metody. Dzięki niej gminy mogą zyskać dodatkowe środki na odliczeniu VAT.

Od momentu centralizacji rozliczeń VAT w gminach w 2017 r. temat podatku VAT na stałe zagościł w obowiązkach działów finansowych gmin. Specyfika działalności jednostek samorządu terytorialnego zazwyczaj wymusza stosowanie proporcjonalnego odliczenia podatku VAT od dokonywanych zakupów, z uwagi na ich związek zarówno z wykonywaniem zadań publicznych nieobjętych VAT, jak i działalnością gospodarczą podlegającą VAT (opodatkowaną i zwolnioną). Koniec roku oznacza więc dodatkowe obowiązki związane z wyliczeniem korekty podatku VAT, który w trakcie roku 2017 r. był odliczany według wstępnej proporcji.

O ile korekta VAT odliczanego według proporcji sprzedaży wynikającej z art. 90 ustawy o VAT jest obowiązkowa, to odliczenie proporcjonalne według prewspółczynnika w przypadku gmin nie jest konieczne. Warto jednak zweryfikować, czy korekta odliczenia VAT nie przyniosłaby wymiernych korzyści finansowych dla gminy, aby uniknąć postawienia władzom gminy zarzutu niegospodarności.

Do odliczenia VAT w gminach w trakcie 2017 r. mógł być stosowany prewspółczynnik przychodowy obliczony według wzoru wynikającego z rozporządzenia MF z 17.12.2005 r. w oparciu o dane pochodzące z 2015 r. Przepisy dopuszczają możliwość wyliczenia rocznej korekty odliczonego podatku VAT na podstawie danych z roku poprzedzającego zakończony rok, czyli z 2016 r. Jeśli ten prewspółczynnik będzie korzystniejszy niż z 2015 r., gmina może dokonać stosownej korekty odliczenia VAT. Co więcej, możliwa jest również zmiana metody kalkulacji prewspółczynnika przy dokonywaniu rocznej korekty VAT, jeśli inny sposób ustalania proporcji będzie bardziej reprezentatywny, tj. będzie lepiej odzwierciedlał sposób wykorzystania wydatków do działalności gospodarczej i do innych celów.

Pozostało niewiele czasu. Korekta roczna odliczenia VAT dokonywana jest w deklaracji za styczeń, składanej do 26 lutego br. Kwestia prawidłowego określenia metody kalkulacji prewspółczynnika nie jest prosta i budzi kontrowersje. W tym zakresie właściwy kierunek wyznaczają sądy administracyjne (np. wyrok WSA w Poznaniu z 7 grudnia 2017 r., sygn. akt I SA/Po 930/17), które w wielu sprawach uchylają niekorzystne dla gmin interpretacje organów podatkowych wskazujące jako obowiązkową metodę dochodową wynikającą z rozporządzenia. Podejście fiskusa jest niezgodne z przepisami – art. 86 ust. 2h ustawy o VAT pozwala bowiem gminom zastosować inną, bardziej adekwatną metodę. Możliwe jest również zastosowanie różnych metod w zależności od rodzaju wydatków i ich przeznaczenia.