Safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej – jak zapewnić sobie komfort bezpiecznej przystani w 2023 roku

Safe harbour to mechanizm polegający na ograniczeniu obowiązków dokumentacyjnych i sprawozdawczych z zakresu cen transferowych pod warunkiem spełnienia przez podatnika kilku ustawowych wymogów. Po spełnieniu takich warunków podatnik ma zyskać pewność co do rynkowości ceny zastosowanej w przeprowadzonej transakcji. Czy jednak spełnienie warunków jest wystarczające, aby zapewnić podatnikowi pełen komfort bezpiecznej przystani? Niestety w praktyce nie zawsze tak się dzieje. Wprawdzie organy odstępują od weryfikacji rynkowego poziomu narzutu ale zdarza się, że kontrolują np. bazę kosztową lub klucze alokacji.

Uproszczenia safe harbour dotyczą dwóch kategorii transakcji kontrolowanych:

• pożyczek, kredytów i emisji obligacji, oraz
• usług o niskiej wartości dodanej.

W tym roku, w ramach uproszczeń safe harbour, podatnicy mogą skorzystać nie tylko ze zwolnienia ze sporządzenia analizy cen transferowych, ale również ze sporządzenia pełnej dokumentacji cen transferowych.

Warto przeanalizować dokładnie, jakie warunki należy spełnić, żeby skorzystać z bezpiecznej przystani oraz jakie obowiązki nadal spoczywają na podatniku. W ten sposób możemy uniknąć niepotrzebnego ryzyka i ponoszenia dodatkowych kosztów, tym bardziej, że z naszego doświadczenia wynika, że tego typu transakcje często występują u podatników.

Zakres usługi o niskiej wartości dodanej objętych safe harbour

Uproszczenie dotyczy wyłącznie usług o niskiej wartości dodanej, które są wymienione w załączniku nr 6 do ustawy o CIT. Do usług tych zaliczamy usługi księgowe i audytu, zarządzania zasobami ludzkimi, usługi informatyczne, prawne, w zakresie podatków, administracyjno-biurowe, dotyczące komunikacji i promocji oraz w zakresie finansów przedsiębiorstwa. 

Skorzystanie z uproszczeń jest możliwe pod warunkiem, że usługi te:

• mają charakter usług wspomagających działalność gospodarczą usługobiorcy,
• nie stanowią głównego przedmiotu działalności grupy podmiotów powiązanych,
• wartość tych usług świadczonych przez usługodawcę na rzecz podmiotów niepowiązanych nie przekracza 2% wartości tych usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych,
• nie są przedmiotem dalszej odprzedaży przez usługobiorcę, z wyłączeniem odsprzedaży usług nabytych we własnym imieniu, ale na rzecz innego podmiotu powiązanego (refakturowanie).

Warunki skorzystania z uproszczeń

Podobnie jak w ubiegłych latach warunkiem skorzystania z safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej jest spełnienie wymogów dotyczących sposobu ustalenia wynagrodzenia w transakcji i poziomu tego wynagrodzenia.

Pierwszym warunkiem jest ustalenie wynagrodzenia w transakcji, rozumianego jako narzut na kosztach usług, w oparciu o metodę marży transakcyjnej netto lub metodę koszt plus.

Narzut na kosztach, ustalony jedną z wyżej wymienionych metod dla usług nabywanych nie może przekroczyć 5%, a dla usług świadczonych nie może być niższy niż 5%.

Ostatnim, ale jak wnika z naszych obserwacji, najtrudniejszym wymogiem stawianym przez ustawodawcę, jest posiadanie przez podatnika kalkulacji obejmującej:

• rodzaje i wysokość kosztów uwzględnionych w kalkulacji,
• sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru klucza alokacji dla wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z tych usług,

a także (po raz pierwszy dla transakcji zawieranych w 2022 roku) 

• opis transakcji, obejmujący analizę funkcji, aktywów i ryzyk.

Pomimo więc, że podatnik może skorzystać ze zwolnienia ze sporządzania dokumentacji dla transakcji za 2022 rok to musi posiadać dokument zawierający podstawowe informacje o transakcji, w tym jej opis i analizę funkcjonalną.

Jak zweryfikować spełnianie warunków bezpiecznej przystani

Spełnienie warunków skorzystania z uproszczeń jest kluczowe dla odstąpienia od określenia dochodu lub straty przez organ. Istotne jest zatem, aby każdorazowo zweryfikować, czy usługi w grupie spełniają wszystkie te wymogi. Pomocne może być zebranie w jednym miejscu informacji uzasadniających skorzystanie z uproszczenia safe harbour i spełnienia warunków do jego zastosowania wraz z opisem transakcji i kalkulacją wynagrodzenia. Dokument taki ułatwi podatnikowi odpowiedź w przypadku ewentualnego żądania przez organ wyjaśnień dotyczących spełnienia warunków safe harbour dla danej transakcji.

Ponadto należy pamiętać, że w przypadku stwierdzenia przez organ, że podatnik nie spełnia jednego z warunków organ podatkowy będzie mógł zwrócić się z żądaniem sporządzenia i przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dla wskazanych przez organ podatkowy transakcji kontrolowanych, w terminie 30 dni od dnia doręczenia takiego żądania.

Warto więc rozważyć przygotowanie kompletnego dokumentu podsumowującego spełnienie warunków safe harbour wraz z elementami wymaganymi do skorzystania z uproszczeń czyli z analizą funkcjonalną i kalkulacją wynagrodzenia.

O czym jeszcze należy pamiętać

Pomimo zastosowania uproszczenia safe harbour transakcję należy uwzględnić w uproszczonej formie w formularzu TP-R zaznaczając, że jest to transakcja świadczenia lub nabycia usług o niskiej wartości dodanej podlegająca zwolnieniu safe harbour.

Należy jednak pamiętać, że wybierając odpowiednią kategorię transakcji podatnik potwierdza spełnienie warunków do zastosowania mechanizmu safe harbour. Zatem wskazanie w formularzu TPR transakcji jako korzystającej z mechanizmu safe harbour, przy jednoczesnym niespełnieniu warunków, może generować ryzyko. TPR jest bowiem dla organów narzędziem do typowania podatników do kontroli. Warto więc przed wybraniem uproszczenia safe harbour dla danej transakcji dokładnie przeanalizować, czy spełnia ona warunki skorzystania z uproszczeń i udokumentować przeprowadzoną analizę na własne potrzeby lub ewentualnych przyszłych kontroli.