Analizy cen transferowych – sprawdź, czy Twój benchmark Cię chroni cz.2

Poprawność sporządzanej analizy cen transferowych jest kluczowa z perspektywy bezpieczeństwa podatkowego. Źle przygotowana analiza to ryzyko podczas kontroli, które może podatników sporo kosztować. Mimo tego, że analizy cen transferowych są obowiązkowe dla podatników objętych obowiązkiem dokumentacyjnym od 2019 r., to, jak je wykonać, wciąż budzi wiele wątpliwości, a podatnicy często mają trudność z odpowiednim ich przygotowaniem i aktualizacją.

Najczęściej popełniane błędy w trakcie opracowywania analiz cen transferowych:

1. Niewłaściwie dobrany benchmark
Opracowanie analizy cen transferowych w formie analizy porównawczej, weryfikującej rentowność podatnika osiąganą na prowadzeniu głównego rodzaju działalności gospodarczej może być zasadne w sytuacji, w której weryfikowana jest transakcja stanowiąca element core biznesu podatnika. W przypadku innego rodzaju transakcji, nie stanowiących core biznesu podatnika, powołanie się na taką analizę może być błędne. Przykładowo, analiza porównawcza opracowana dla działalności produkcyjnej nie będzie, co do zasady, uzasadniała ceny stosowanej przez podatnika np. w transakcji świadczenia usług wsparcia sprzedaży, bądź związanej z udzielaniem licencji podmiotom powiązanym.

W przypadku analiz porównawczych istotnym jest, aby w pierwszym kroku odpowiednio zidentyfikować badaną stronę transakcji, w oparciu o jej profil funkcjonalny wynikający z analizowanej transakcji. Tym samym, jeżeli badana strona transakcji na co dzień prowadzi działalność produkcyjną, natomiast w ramach transakcji z podmiotem powiązanym pełni funkcję dystrybucyjną, analiza porównawcza powinna zostać nakierowana na działalność dystrybucyjną, nie produkcyjną.

2. Nieadekwatna działalność podmiotów porównywalnych
Analizy porównawcze, weryfikujące rentowność podatnika na danej transakcji, bazujące na wynikach podmiotów porównywalnych, najczęściej przeprowadzane są w oparciu o sprawozdania finansowe tych podmiotów, pochodzące ze specjalistycznych baz danych. Nie wystarczy natomiast w takiej sytuacji jedynie wyeksportować z bazy danych wyniki finansowe podmiotów prowadzących działalność pod danym kodem PKD. Pamiętać należy, że każdy podmiot gospodarczy, w zależności od skali prowadzonej działalności, przypisane ma różne kody PKD. Tym samym może dojść do sytuacji, w której w próbie porównywalnych podmiotów (mimo zbieżności kodów PKD), znajdzie się podmiot, który w rzeczywistości prowadzi podstawową działalność różną od tej, która jest weryfikowana w ramach analizy porównawczej. Z tego powodu tak ważnym jest, aby podmioty identyfikowane w bazach danych, akceptowane do analizy, weryfikować pod kątem rzeczywiście prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli w ramach analizy profil funkcjonalny danego podmiotu nie jest weryfikowany na stronie www. tego podmiotu, taka analiza obarczona jest bardzo dużym ryzykiem błędu i braku akceptacji ze strony organów podczas kontroli.

3. Brak udokumentowania metody badawczej
Z aspektem opisanym powyżej wiąże się również dobra praktyka związana z dokumentowaniem sposobu przeprowadzania analizy porównawczej i przyjętych do analizy danych porównawczych. Należy bowiem pamiętać, że organ kontrolujący może wszcząć w praktyce kontrolę za 6 lat wstecz. W tym czasie podmiot, zaakceptowany do analizy porównawczej, może zamknąć działalność lub zmodyfikować profil prowadzonej działalności (w szczególności w okresie pandemii COVID-19). Brak udokumentowania, ze strony podatnika, sposobu przeprowadzania analizy porównawczej i przyjętych do analizy danych porównawczych, może utrudnić w przyszłości udowodnienie organowi, dlaczego dany podmiot został uznany przez podatnika za porównywalny i w efekcie zaakceptowany do analizy porównawczej.

4. Uwaga na podmioty powiązane w próbie badawczej
Z uwagi na fakt, że analiza cen transferowych, niezależnie od formy jej przygotowania, powinna badać zachowania podmiotów niepowiązanych, podatnik nie powinien, bez uzasadnionej przyczyny, przyjmować danych porównawczych podmiotów powiązanych. Tym samym, np. w przypadku analiz porównawczych weryfikujących rentowność podatnika w stosunku do rentowności podmiotów porównywalnych, przyjęte do próby podmioty porównywalne powinny zostać poddane analizie pod kątem potencjalnych powiązań (w rozumieniu cen transferowych) z innymi podmiotami.
Szczególnie powiązania kapitałowe powinny być weryfikowane – o ile to tylko możliwe – za pomocą danych dostępnych w KRS (analogicznie, jak robią to organy podatkowe).

5. Brak dostępu do specjalistycznych baz danych
Dostęp do specjalistycznych baz danych, z uwagi na koszty, dla części podatników jest ograniczony. W takich sytuacjach podatnicy sporządzający samodzielnie analizy cen transferowych zmuszeni są bazować na danych wewnętrznych lub ogólnodostępnych danych rynkowych. Zwracamy jednak uwagę, że nawet w przypadku bazowania na danych ogólnodostępnych, podatnicy powinni starać się zaadresować w analizie wszystkie kryteria porównywalności, określone przepisami, do analizowanej transakcji. Przykładem takich sytuacji są np. transakcje pożyczkowe, dla których analizy cen transferowych przygotowywane są z wykorzystaniem średnich danych publikowanych przez NBP. Zwracamy uwagę, że dane te stanowią dane ogólne, uśrednione, których nie sposób zweryfikować pod kątem wszystkich kryteriów porównywalności, przewidzianych dla transakcji pożyczkowych. W głównej mierze dane te niestety nie uwzględniają standingu finansowego pożyczkobiorcy, który na rynku stanowi punkt wyjścia do określenia warunków transakcji finansowych.

Zaprezentowana lista to ogólne zestawienie najczęstszych problemów z jakością przygotowywanych analiz porównawczych, które mogą być podstawą zakwestionowania analiz przez organy kontrolujące. Czy błędy te znajdują się w Państwa benchmarkach? Warto zweryfikować to zawczasu. W przypadku dodatkowych pytań w tym zakresie zapraszamy do kontaktu.

#WIĘCEJ na ten temat we wpisie na blogu „Trochę o powiązaniach”.

O jakich terminach należy pamiętać, dlaczego wyniki analiz cen transferowych mają tak duże znaczenie, jakie są praktyczne problemy, z którymi mierzą się podatnicy, jak uwzględnić wpływ pandemii w rozliczeniach wewnątrzgrupowych oraz jak uwzględnić wpływ COVID-19 w ramach analiz cen transferowych będziemy mówić też podczas bezpłatnego webinarium 12 października. Zapraszamy do rejestracji!