MDDP dla Ziemi: Fit for 55, czyli Europa szykuje się na rok 2050. Co może się zmienić w polskich przepisach podatkowych?

Fit for 55 to pakiet dwunastu propozycji legislacyjnych, przedstawionych przez Komisje Europejską. Projekty obecnie znajdują się na początku unijnego procesu legislacyjnego, który może potrwać około dwóch lat. Zaproponowane zmiany mają na celu doprowadzić do zmniejszenia unijnych emisji CO2 o co najmniej 55% do 2030 r. Stanowi to etap na drodze do celu osiągnięcia neutralności klimatycznej Unii Europejskiej do 2050 roku. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany o charakterze podatkowym lub mogącym mieć wpływ na rozliczenia podatkowe, które wynikają z projektowanych przepisów. Autorzy: Monika Dziedzic i Paweł Wyciślik Energia elektryczna – projekt nowej dyrektywy energetycznej Komisja zaproponowała nowelizację dyrektywy 2003/96/WE, tzw. dyrektywy energetycznej, która wyznacza minimalne stawki akcyzy dla wyrobów energetycznych. Projekt zakłada podwyższenie minimalnych stawek akcyzy oraz likwidację niektórych zwolnień i możliwości stosowania obniżonych stawek podatkowych, w stosunku do produktów szkodliwych dla środowiska. Planowane jest m.in. usunięcie możliwości stosowania zwolnień dla energii elektrycznej stosowanej w procesach mineralogicznych, oraz stosowania obniżonych stawek dla gazu, olejów opałowych i węgla. Propozycja Komisji zakłada również zmiany w minimalnych stawkach akcyzy, zawartych w załączniku nr 1 do dyrektywy. Od początku 2023 r. stawki mają być zróżnicowane w zależności od wartości opałowej danego produktu. W przypadku niektórych produktów energetycznych, ze względu na spodziewany wysoki wzrost stawek akcyzy, podwyżka odbędzie się dwuetapowo. Drugi etap podwyżki stawek ma mieć miejsce po 10 latach, tzn. w 2033 r. Mając na uwadze wzrosty cen energii elektrycznej Komisja zaproponowała zwolnienia lub ulgi podatkowe od akcyzy dla najbiedniejszych gospodarstw domowych. EU ETS – system handlu emisjami Komisja zaplanowała rozszerzenie europejskiego systemu handlu emisjami na nowe sektory: budownictwo, transport drogowy, a także żeglugę morską. Liczba pozwoleń na emisję będzie w dalszym ciągu zmniejszana. Ponadto do 2028 r. przewidywane jest wygaszanie wydawania darmowych pozwoleń dla sektora lotniczego. CBAM – unijne cło węglowe Carbon Border Adjustment Mechanism to rozwiązanie, którego wprowadzenie ma na celu wyrównanie kosztów klimatycznych produkcji niektórych produktów, sprowadzanych na teren UE z tymi produkowanymi w UE. Będzie on obejmować wprowadzanie na wspólnotowy rynek żelaza, stali, cementu, aluminium, nawozów i energii elektrycznej z krajów, które prowadzą mniej restrykcyjną politykę klimatyczną. W praktyce, eksporterzy i importerzy wymienionych produktów wprowadzając je na teren UE, będą zobowiązani zakupić certyfikat CBAM, którego cena będzie zależna od średniej ceny unijnych pozwoleń na emisję. Cenę certyfikatu będzie mogła zostać obniżona o wysokość podatku węglowego (lub podobnego, np. odpowiednika unijnego ETS) zapłaconego w kraju produkcji. Podsumowanie Przyjęcie propozycji zawartych w pakiecie Fit for 55 spowoduje zwiększenie obciążeń podatkowych, zarówno dla przedsiębiorców, jak i konsumentów. Będą one w szczególności dotyczyć produktów energetycznych oraz produktów i usług z sektorów, przyczyniających się do wysokiej emisji gazów cieplarnianych. Jako formę łagodzenia społecznych skutków transformacji klimatycznej, Komisja Europejska zaproponowała państwom członkowskim zmniejszenie wymiaru opodatkowania pracy, przy czym zmiany w tym zakresie pozostają w gestii krajów członkowskich. Pozostałe projekty w ramach Fit for 55 dotyczą m.in. celów klimatycznych w zakresie ekologicznego transportu, inwestycji w OZE i wprowadzania funduszów, pomagających przeprowadzić transformację. Ze szczegółami wszystkich propozycji Komisji Europejskiej można zapoznać się na jej stronie: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/delivering-european-green-deal_en