Stawka 0% w WDT a oprzyrządowanie, które nie opuszcza terytorium Polski

Stawka 0% w podatku VAT jest dość interesująca – posiada ona cechy zwolnienia, jednocześnie tym zwolnieniem nie będąc. Można rzec, że jest nawet od niego lepsza, bo przecież sprzedaż nią objęta podlega opodatkowaniu, pomimo braku podatku należnego ujmuje się ją w JPK, ale przez to, że podatnik nie jest zwolniony, zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Dlatego wielu podatników VAT bardzo chętnie chciałoby skorzystać z takiej opcji. Nie jest jednak tak łatwo…

To było tak że…

…jedna z polskich spółek prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obróbki na maszynach m.in. odlewów z żeliwa oraz staliwa i w jej ramach chciała dokonywać WDT na rzecz kontrahenta z UE. Produkcja wyrobów miała się odbywać przy użyciu oprzyrządowania, które zostanie wykonane przez spółkę lub na jej zlecenie wg ścisłych wytycznych otrzymanych od kontrahenta i stanowić będzie ono jego własność. Co więcej, nie będzie do niego wysyłane, bowiem pozostanie na terytorium Polski, czyli w miejscu prowadzenia działalności przez spółkę. Po zakończeniu wytwarzania wyrobów dla kontrahenta może on:

• zadecydować o tym, że oprzyrządowanie zostanie dostarczone do wskazanego przez niego miejsca poza granicami kraju lub
• zobowiązać spółkę do magazynowania go przez określony czas, lub
• postanowić o jego zniszczeniu po zakończeniu współpracy ze spółką.

W związku z powyższym, występując o wydanie interpretacji indywidualnej, zadano pytanie czy spółka ma prawo zastosować stawkę 0% VAT do dostawy oprzyrządowania, w oparciu o które wytwarzane są wyroby na rzecz kontrahenta i dostarczane później na terytorium UE, podczas gdy ono samo nie opuści Polski? Według wnioskodawcy odpowiedź brzmi „tak”, ponieważ w przedstawionym stanie faktycznym dostawa oprzyrządowania będzie wchodzić w skład transakcji kompleksowej.

Co na to Dyrektor KIS?

Nie zgodził się ze stanowiskiem spółki. Wskazał, że co do zasady dla celów opodatkowania VAT każde świadczenie powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, a uznanie wielu czynności jako jednej transakcji stanowi wyjątek. Stwierdził też, wbrew temu co sądziła spółka, że dostawy nie są ze sobą ściśle powiązane i nie tworzą transakcji kompleksowej, a to z tej przyczyny, że wykonanego oprzyrządowania nie będzie można przyporządkować do jednej, konkretnej dostawy wyrobów. Dodatkowo, istnieje możliwość wykorzystania go więcej niż jeden raz. Dlatego, transakcja polegająca na wykonaniu na zlecenie kontrahenta oprzyrządowania, które pozostanie jednak w Polsce, traktowana jest podatkowo jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Co więcej, jak zauważył organ, nie dojdzie tutaj do wywozu oprzyrządowania do innego Państwa Członkowskiego UE, zatem będzie to dostawa na terytorium kraju. W związku z tym, nie będzie spełniała definicji WDT określonej w ustawie o VAT, co oznacza, że wykluczone jest opodatkowanie tej transakcji stawką 0% VAT. Zastosowanie znajdzie tutaj natomiast podstawowa stawka VAT obowiązująca w Polsce, czyli 23%. Z kolei dla poszczególnych dostaw wyrobów należy ustalić odrębną podstawę opodatkowania i stawkę podatku VAT.

Skarga do WSA w Poznaniu

Spółka wniosła na ww. interpretację skargę do WSA w Poznaniu. Sąd wyrokiem z 24 października 2018 r. (sygn. akt I SA/Po 512/18) ją oddalił, przyznając rację organowi podatkowemu. Dodał, że tok rozumowania spółki jest błędny. W związku z brakiem WDT oprzyrządowania, nie dojdzie też do WNT, a co za tym idzie dostawa ta nie zostałaby wówczas w ogóle opodatkowana.

NSA również przeciwko stanowisku spółki

Spółka nie poddała się i złożyła od wyroku WSA w Poznaniu skargę kasacyjną do NSA. Tam również przegrała, bowiem Sąd wyrokiem z 29 czerwca 2022 r. (sygn. akt I FSK 164/19) oddalił jej środek odwoławczy. Zgodnie z polskimi regulacjami, aby skorzystać ze stawki 0% w WDT, należy spełnić przesłanki określone w art. 42 ustawy o VAT. Jedną z nich (i to niezbędną!) jest posiadanie przez podatnika, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, dowodów, że towary będące przedmiotem WDT zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy z innego Państwa Członkowskiego UE. Przedstawiając stan faktyczny, spółka próbowała wykazać, że warunki te zostaną spełnione, a to z tej przyczyny, iż dostawa oprzyrządowania będzie częścią transakcji kompleksowej. NSA uznał jednak, że rozumowanie spółki nie zasługuje na aprobatę. W ustnym uzasadnieniu przywołał orzecznictwo TSUE dot. transakcji złożonych. Mocno podkreśla się w nim, że przy takich transakcjach niezbędny jest nierozerwalny związek poszczególnych czynności. Zasadą jest jednakże opodatkowanie odrębnie każdej z nich, nawet wówczas, gdy związek między nimi jest dość ścisły (por. np. wyrok TSUE z dnia 17 stycznia 2013 r. w sprawie BGŻ Leasing sp. z o.o. (sygn. akt C-224/11)). Mając na uwadze powyższe, NSA orzekł, że w niniejszej sprawie podatnik nie będzie mógł skorzystać ze stawki 0% w odniesieniu do dostawy oprzyrządowania.