Skomplikowana operacja to nie prywatny zarząd

KOMENTARZ EKSPERTA

Bartosz Bogdański – doradca podatkowy i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy

Komentowany wyrok ma istotne znaczenie w długotrwałym sporze pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi i przybliża nas do określenia granicy w którym momencie kończy się zarządzanie majątkiem prywatnym, które nie podlega VAT a rozpoczyna działalność gospodarcza podlegająca opodatkowaniu VAT. Znamienne jest to, że w toku sporu obie strony powoływały się na wyrok TSUE C-180/10 i C-181/10 w sprawach Słaby Kuć jednakże jak zwykle w takich przypadkach interpretacje były diametralnie różne. Z wyroku TSUE wynika, iż czynnościami przedsiębiorcy w zakresie obrotu nieruchomościami będą takie działania gdzie są angażowane podobne środki zwykle wykorzystywane przez profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego tj. producentów, handlowców i usługodawców.

NSA badając sprawę uznał, iż zakres zaangażowania podatnika przy zagospodarowaniu nieruchomości i pozyskiwaniu klientów przekracza zwykły zakres zarządzania majątkiem prywatnym. Decydującym czynnikiem był podział nieruchomości budynkowej i wydzielenie lokali mieszkalnych i lokalu usługowego co wymagało nie tylko fizycznego wydzielenia lokali, ale również wydzielenia prawnego – powstania samodzielnych lokali mieszkalnych i lokalu usługowego. Sąd wskazał, iż są to typowe działania dewelopera budowlanego. Dodatkowym czynnikiem (jakkolwiek nie przesądzającym) była optymalizacja zysku przez podatnika.

Wyrok NSA zasługuje na aprobatę, ale z pewnością nie można go traktować jako rozstrzygnięcia pogarszającego istotnie sytuację podatników. W omawianej sprawie stan faktyczny był dosyć specyficzny i odbiegał od sytuacji które są typowymi sytuacjami spornymi pomiędzy podatnikami i organami podatkowymi.

Co istotne NSA zaznaczył, iż czynności podatnika w wyniku których powstają odrębne lokale w budynku mają zasadniczo inny ciężar gatunkowy niż podział nieruchomości gruntowej w celu sprzedaży. To pozwala przypuszczać, iż w przypadku podziału nieruchomości gruntowej i sprzedaży poszczególnych działek gruntu nawet w celu optymalizacji zysku dalej moglibyśmy to kwalifikować jako zarząd majątkiem prywatnym wbrew stanowisku lansowanemu przez organy podatkowe.

Zatem należy przypuszczać, iż podobne sytuacje dalej będą przedmiotem sporów z organami podatkowymi.