TP adjustment – matematyka czy podatkowy ból głowy?

„Korekta poziomu dochodowości bez faktury VAT”, „wzajemne rozliczenia dążące do osiągnięcia ustalonego poziomu dochodowości bez wpływu na VAT”, „kolejna interpretacja potwierdzająca, że korekta dochodowości wynikająca z ustalonej przez strony polityki cen transferowych jest zdarzeniem pozostającym poza zakresem opodatkowania VAT” – czytamy w licznych publikacjach na temat tzw. TP adjustment.

Głosy poparcia dla pozostawiania korekt dochodowości poza VAT słychać zarówno ze strony biznesu (ograniczenie obowiązków administracyjnych, udogodnienia księgowe) jak i organów podatkowych (ugruntowana linia interpretacyjna: korekta dochodowości=nota księgowa). Czy aby na pewno z perspektywy podatku VAT możemy tak beztrosko podchodzić do tego zagadnienia? Zalecamy wzmożoną czujność.

Minister Finansów podkreśla, że aby określić, czy korekta zmierzająca do wyrównania poziomu dochodowości będzie miała wpływ na wysokość podstawy opodatkowania i podatku, należy ustalić, czy zachodzi powiązanie pomiędzy wyrównaniem dochodowości a kwotą należną za konkretne zakupione towary/usługi. W praktyce wydaje się jednak, iż specyfika przepływów pomiędzy spółkami nie jest każdorazowo badana i niezależnie od profilu działalności i charakteru wzajemnych świadczeń, TP adjustment udokumentowane zostaje notą księgową.

Przyjrzyjmy się następującemu przykładowi. Zgodnie z umową spółka córka produkuje towary na zamówienie spółki matki. Mamy zatem wyłącznie jeden strumień – towarowy. Wynik finansowy wskazuje na nieosiągnięcie zakładanego poziomu rentowności przez spółkę córkę. Czy udokumentowanie korekty dochodowości notą księgową nie będzie stanowiło zaniżenia podstawy opodatkowania? Jeśli cena towaru określona została jako 100 jednostek, a po korekcie okazuje się, iż powinna wynosić 150 jednostek – nota księgowa spowoduje brak opodatkowania dodatkowych 50 jednostek.

Jeżeli jednak spółka córka postanowi, iż korekta dochodowości skutkuje koniecznością korekty ceny, czy organy podatkowe idąc utartym szlakiem nie zakwestionują spółce matce prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktur korygujących? A gdy organy podatkowe zmienią zdanie i zakwestionują wystawioną notę? Prosta droga do nałożenia dotkliwych sankcji VAT oraz dodatkowo postawienia zarzutów z kodeksu karnego skarbowego.

Skomplikujmy jeszcze sytuację. Spółka córka prowadzi produkcję w specjalnej strefie ekonomicznej. Czy brak faktury korygującej cenę towaru nie narazi nas na zarzut zaniżenia dochodu strefowego? A podmioty rozliczające dotacje unijne? Jakie jeszcze inne zagrożenia nie są brane pod uwagę w biznesie? Temat ciekawy i rozwojowy.

Na zakończenie należy dodać, iż powyższą problematykę dostrzegła już Komisja Europejska, czemu wyraz dała w pierwszym w tym zakresie roboczym raporcie.

Kwestią czasu jest zatem opublikowanie oficjalnych wytycznych w zakresie wpływu korekty dochodowości na podatek VAT.