TP-R – największe wyzwanie drugiej połowy 2020 roku – Jak raportować transakcje kapitałowe?

Poza transakcjami towarowymi oraz usługowymi, podatnicy realizują z podmiotami powiązanymi różnego rodzaju inne transakcje, w tym tzw. transakcje kapitałowe. Jako przykładowe transakcje kapitałowe wymienić można: podwyższenie/obniżenie kapitału zakładowego, zakup/sprzedaż udziałów/akcji, umorzenie udziałów, aport czy wypłata zysku w spółkach osobowych. O ile transakcje związane ze sprzedażą lub zakupem dóbr czy świadczeniem usług raczej nie budzą wątpliwości co do samego obowiązku ich dokumentowania, to w odniesieniu do transakcji kapitałowych podatnicy nie zawsze mają pewność, czy taki obowiązek występuje. Obowiązujące w poszczególnych latach przepisy w zakresie cen transferowych nie wskazywały bowiem wprost na istnienie obowiązku dokumentacyjnego dla tego typu transakcji. Od 2019 r. wątpliwości podatników zostały rozwiane, zmienione przepisy w zakresie cen transferowych oraz interpretacja organów podatkowych wskazują jednoznacznie na istnienie obowiązku dokumentacyjnego w tego typu transakcjach. Obowiązek występuje zatem pomimo, że tego rodzaju transakcje, co do zasady, nie mają wpływu na podstawę opodatkowania, tj. nie wiążą się z powstaniem u podatnika przychodu czy poniesieniem kosztu. Jeżeli zatem transakcje kapitałowe podlegają obowiązkowi dokumentacyjnemu, podlegają również obowiązkowi raportowania w TPR. Jak raportować transakcje kapitałowe? W odniesieniu do niektórych transakcji kapitałowych formularz TPR zawiera odpowiednią kategorię transakcji, np. wniesienie/otrzymanie aportu, sprzedaż/zakup udziałów, akcji i innych praw udziałowych. Natomiast, w przypadku trudności w jednoznacznej klasyfikacji transakcji do kategorii w Informacji TPR, zgodnie z wyjaśnieniem Ministerstwa Finansów, daną transakcję należy wykazać w kategorii, która najpełniej odpowiada jej istocie i najdokładniej wyjaśnia naturę transakcji. W formularzu TPR dostępne są również kategorie ogólne, w których należy wykazać transakcje objęte obowiązkiem wykazania w informacji TPR, których przyporządkowanie do innej kategorii nie jest możliwe lub prawidłowe (są to kategorie 1506 – Inna transakcja kontrolowana niewymieniona wcześniej, wiążąca się z uzyskaniem przychodu oraz 2506 – Inna transakcja kontrolowana niewymieniona wcześniej, wiążąca się z poniesieniem kosztu). Kategorie te nie pasują jednak do transakcji kapitałowych, ponieważ te z zasady nie wiążą się z uzyskaniem przychodu czy poniesieniem kosztu. Wypełniając TPR powinniśmy zatem każdorazowo analizować charakter/naturę raportowanej transakcji i na tej podstawie podejmować decyzję o przypisaniu jej do konkretnej kategorii. W odniesieniu do wartości transakcji, którą należy zaraportować, ani przepisy ustawy o CIT nie precyzują, ani organy w wydawanych interpretacjach podatkowych nie poruszają kwestii, jak wartość transakcji kapitałowej powinna zostać ustalona. Podobnie Ministerstwo Finansów w objaśnieniach do formularza TPR (o których pisaliśmy tutaj) nie daje wskazówek w tym zakresie. Co w tej sytuacji powinien zrobić podatnik? Z pewnością każdą konkretną transakcję należy rozpatrywać odrębnie i co istotne, należy zachować spójność z danymi przedstawionymi w dokumentacji cen transferowych. W formularzu TPR podatnicy mają obowiązek zaraportowania istotnych informacji w zakresie uzasadnienia rynkowego charakteru transakcji, tj. metody weryfikacji ceny transferowej oraz sposobu weryfikacji ceny w ramach wybranej metody. W odniesieniu do transakcji kapitałowych, ze względu na specyfikę tych transakcji, jako metodę weryfikacji w większości przypadków wybierać będziemy „inną metodę” i w zależności od tego, czy posiadamy analizę przygotowaną przez rzeczoznawcę – „Inna metoda – wycena niezależnego specjalisty” lub „Inna metoda – pozostałe”, jeżeli taką analizą nie dysponujemy. Gdy jako metodę weryfikacji wskazujemy wycenę niezależnego specjalisty, wówczas w polu sposób weryfikacji ceny wybierzemy „Wycenę ekspercką”. Natomiast w sytuacji, gdy w celu uzasadnienia rynkowego charakteru transakcji przygotowujemy analizę zgodności i nie posiadamy wyceny eksperckiej, w polu sposób weryfikacji ceny wybierzemy „Inny sposób weryfikacji”. Dodatkowo, formularz TPR wymaga wskazania wartości w zakresie ceny minimalnej i maksymalnej w raportowanej transakcji oraz ceny minimalnej i maksymalnej wynikającej z przeprowadzonej analizy. Wypełnienie tych danych zależne jest od rodzaju transakcji kapitałowej, a Ministerstwo Finansów nie dostarcza jasnych wskazówek, w jaki sposób wypełnić te pola w odniesieniu do transakcji kapitałowych. Mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do transakcji kapitałowych podatnicy mogą mieć uzasadnione wątpliwości, w jaki sposób je odpowiednio raportować. Pamiętajmy, iż formularz TPR ma służyć organom podatkowym do identyfikacji ryzyk i typowania podmiotów do kontroli, dlatego istotne jest, aby wypełnić go z należytą starannością. Wsparciem do właściwej identyfikacji wszystkich rozliczeń z podmiotami powiązanymi może okazać się nasza autorska aplikacja smart.TP-R. Dzięki wbudowanym komentarzom pozwala na identyfikację wszystkich rozliczeń z podmiotami powiązanymi i ich prawidłowe zaraportowanie. Po więcej informacji na temat aplikacji zachęcamy do bezpośredniego kontaktu lub odwiedzenia naszej strony internetowej.