15% CIT w pierwszym roku również dla dużych transakcji
Obniżoną, tj. 15-procentową stawkę CIT, wprowadzono w życie zasadniczo od 1 stycznia 2017 r. Mimo że przepisy w tym względzie funkcjonują już drugi rok, wydaje się, że wciąż niewiele osób zdaje sobie sprawę, że nie dotyczy ona tylko małych podmiotów / transakcji.
W świetle art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, stawka CIT wynosi 15% w przypadku małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność (w roku podatkowym jej rozpoczęcia). O ile kategoria „podatników rozpoczynających działalność” nie wzbudza większych wątpliwości (aczkolwiek dopiero w interpretacjach podatkowych zostało sprecyzowane, że dzień rozpoczęcia działalności, to dzień powstania podmiotu), o tyle pojęcie „małego podatnika” odwołuje się do osobnej definicji w ustawie o CIT.
Zgodnie z art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, przez „małego podatnika” rozumie się podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro.
Na pierwszy rzut oka, po lekturze powyższego przepisu, wydaje się, że obniżona stawka CIT dotyczy wyłącznie podatników o niskich przychodach. Jednakże odwołanie się przez Ustawodawcę wyłącznie do przychodu z poprzedniego roku podatkowego powoduje, że stawka 15% może mieć zastosowanie do bardzo wysokich bieżących przychodów. Jedynym warunkiem zastosowania obniżonej stawki CIT (poza wyłączeniem niektórych przypadków restrukturyzacyjnych) jest nieprzekroczenie wskazanego wyżej progu przychodów w poprzednim roku podatkowym. Przepisy ustawy o CIT są sformułowane w ten sposób, że dana stawka podatkowa dotyczy całego roku podatkowego (zasadniczym okresem rozliczeniowym jest rok podatkowy). Nie można więc twierdzić, że w przypadku przekroczenia progu małego podatnika w trakcie roku podatkowego, obniżona stawka CIT przestaje obowiązywać od kolejnego okresu zaliczkowego (miesiąca / kwartału).
W związku z powyższym, stawka 15% może mieć więc zastosowanie do bieżących transakcji o bardzo dużej wartości. Uprawnienie to przysługuje również spółkom celowym, powołanym do zrealizowania jednej dużej transakcji (a następnie zlikwidowanym). Można oczywiście zadać w tym miejscu pytanie, czy takie zaplanowanie działań nie stanowi unikania opodatkowania, sankcjonowanego klauzulą przeciwko unikaniu opodatkowania. Wydaje się, że nie. Po pierwsze, stawka 15% CIT jest korzyścią podatkową przewidzianą przez samą ustawę o CIT i Ustawodawca czytelnie wskazał, że jedynym kryterium dla jej zastosowania w drugim i kolejnym roku działalności jest status małego podatnika w roku poprzednim. Po drugie, powoływanie spółek celowych do przeprowadzenia dużych transakcji jest powszechną praktyką rynkową, a więc istnieje uzasadnienie ekonomiczne tak dokonywanych działań.
Podsumowując, przy spełnieniu warunków z ustawy o CIT, wysokość bieżących przychodów, do których ma zastosowanie stawka 15% CIT, jest nieograniczona. Jest to jeden z nielicznych atrakcyjnych elementów polskich podatków dochodowych i warto wziąć go pod uwagę przy planowaniu działań gospodarczych już teraz, dopóki Ustawodawca nie zmieni zdania.